08 Aralık 2018’de İstanbul’da yapılan; Akademisyenlerin Güncel Sorunları ve Çözümleri Çalıştayı sona erdi. Birçok sorunun ele alındığı çalıştay, sorular ve cevaplarla önemli bir boşluğu doldurdu.
SONUÇ RAPORU…
1/ “Üniversite” kavramının tarihsel geçmişine bakıldığında, üniversite ve akademisyenlik, “aidiyet” kavramı çok önem kazanmaktadır. Üniversitede “kurumsallaşmaya” önem verilmeli, “liyakat en önde” tutulmalı, “etik dışı davranışlara” gerekli yaptırımlar yapılmalıdır.
2/ Ülkemizin en önemli konularından biri bilindiği gibi eğitim ve eğitimcilerdir. ÖGESEN olarak çalıştayda Yükseköğretimde Anayasal Değişikliğe Gerek Kalmadan, Eş ve Sağlık Durumu Tayinleri, Akademide kangren olmuş 50D Sorununu, kalktı denen ancak isim olarak değişen Dr. Öğretim Üyeliğinin, doçentlik sözlü sınavı, akademik askerlik, akademik dil sınavı, tüm akademik personelin yeşil pasaport hakkını alması, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Üniversitelerimizin Sorunları, Geliştirme Ödeneğinin Devamlı Hale Getirilmesi ve Bazı Kadrolara Yarım Geliştirme Ödeneği Verilmesi Durumunun Kaldırılması, Araştırma Desteklerinin Çeşitlendirilmesi ve Ödenek Miktarlarının Arttırılması konularında Kanun Teklifleriyle Yapılacak Çözüm Önerileri ve Norm Kadro Yönetmeliği ile ilgili çözüm öneriler sunulmuştur.. ÖGESEN olarak temennimiz Türkiye’nin; temel hak ve özgürlüklerin içselleştirildiği, doğrudan demokrasinin ve sosyal adalet anlayışının yerleştiği, STK’ların ve sendikaların ürettiği fikir ve politikaların dikkate alındığı, ücretlerde hak ve adaletin sağlandığı, fikir ve ifade serbestliğinin var olduğu, bilim insanına ve bilimsel çalışmalara gerektiği değeri veren ve verdiği değere göre politikalarını bilimsel çalışmalar doğrultusunda belirleyen bir ülke olmasıdır.
3/ Tıp eğitimi özen gerektiren, bire bir deneyim paylaşımını, usta-çırak ilişkisini gerektiren özel bir akademik faaliyeti zorunlu kılar. Bu özverili eğitimi veren tıp fakültesi akademisyenlerinin sorunları intörnlük, kadro, doktor öğretim üyeliği, doçentlik ve doçentlik sınavı, üniversitelerde atanma kriterleri, denklik, tıp fakültelerinde eğitim sorunları ve kontenjan artışı, TUS, asistan eğitimi, uzmanlık ve sonrası, işsizlik, özel üniversitelerde akademisyenlik başlıkları altında incelenmiş ve çözüm yolları önerilmiştir…
4/ Büyük umutlarla çıkarılan 7100 Sy.Yasa. maalesef olumsuz ve tenakuzlarla kanunlaşmıştır. Y.Doç.ler ve Doç.ler için çözüm olmayan bu yasa, acilen revize edilmeli; eski Y.Doç.ler yıllarına göre (8 yıl) Doç.ve (15 yıl) Prof. olmalı, denklik tanınmalı, Doç. sözlü sınav kaldırılmalıdır.
5/Üniversiteler, -günümüzde- düşük seviyede çalışmaktadır. Akademisyenlerin sorunlarının çözümünde, rektörler çok etkili değildir. YÖK, kadro yetkisini üniversitelere devretmiştir. YÖK; akademisyenlerin meselesini çözmede “en bağımsız kurum” gibi görünüyor. Ancak, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi içinde “siyasetin iradesi” daha güçlü görünmektedir. O nedenle; “akademisyenlerin sorununu siyasi iradenin çözeceği” düşünülmektedir.
6/Türkiye’deki üniversiteler YÖK’e bağlı olmalarına ve her türlü denetimleri YÖK tarafından yapılmasına rağmen, devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan öğretim elemanlarının “özlük haklarında adaletsizlik” vardır. YÖK; “akademisyenlere ağır işçi muamelesi yaptığı” vakıf üniversitelerine; personel ve İnsan Kaynakları Politikalarında bir uluslararası standart getirmeli, akademisyenlerin “çalıştırılma statülerinin iyileştirilmesi” ne yardımcı olmalıdır. “Yeşil pasaport ve yurt dışı araştırmaları için ücretli ve ücretsiz izin uygulamaları” gibi farklılıkların düzeltilmesi, “devlet ve vakıf üniversiteleri” arasındaki akademik kadro farklılıkların giderilmesi” yönünde önemli bir adım olacaktır.
7/ YÖK,ÜAK v.b. kurumlarda Dr.Öğr.Üyeleri temsil edilmemekte, ama onlar hakkında kararlar alınmaktadır. Bu yanlıştır. Söylemlerde “milliyetçilik” vurgusu yapılmakta, ama “yabancı dil barajı” nedeniyle Dr.Öğr.Üyeleri ve Doç. mağdur edilmektedir. Bu sistem revize edilmelidir.
8/ Kanunlarla garantiye alınmış haklar vardır; “Oyun oynanırken kural değiştirilemez.” 2016 yılından sonra YÖK tarafından, daha önce tanınan eğitimlerin denklik işlemleri iptal edilince, birçok akademisyen mağdur olmuş. Akademisyen Dr. olmuş gelmiş, ama eğitim yaptığı kurumun denkliği iptal edildiği için, Dr. değil, özlük haklarını alamıyor. Bulgaristan, Macaristan, Yunanistan, Türk Cumhuriyetleri, Rusya v.b. ülkelerden mezun mağdur sayısı 30 bin olarak söyleniyor. Maddi ve manevi kayıp giderilmeli, mutlaka çözüm bulunmalıdır.
9/ “Akademik ilerlemede” sorunlar giderileceğine, sürekli değiştirilip ağırlaştırılmaktadır. Oysa, 2017 öncesi Dr.lı akademisyenler için geçiş süresi öngörülmeliydi, Kısaca; “üretim için”; akademisyenlerin “özlük hakları” dahil, “akademik yükselmeleri de” otomatik olmalı ve “akademisyen bilim/sanata yönelmelidir.” İlk 500 üniversite içine girmek, ancak bu şekilde mümkün olabilir.
10/ Akademik teşvik yönetmeliği 2018 yılı ortasında değiştirilmiş, Ocak 2019’dan sonra uygulanacağına, 2018’e uygulanmış ve yapılan birçok çalışma puan dışı bırakılmıştır. Çağdaş eğitim materyalleri ile desteklenmiş, ders kitapları puanlamaya dahil edilmelidir.
11/ Dr.Öğr.Üy. dışındaki öğretim üyeleri, emekli olsalar da makam tazminatı almaktadır. Dr.Üğr.Üyelerinin. ayrı tutulması doğru değildir ve bu tekrar düzenlenmelidir.
Biz akademisyenler, ülkemizin 2023 ideallerine ulaşması için; “bilimde/sanatta” üretime önem verilmesini, “etik kurallara” sıkı sıkıya bağlı kalınmasını, “liyakattan” asla vazgeçilmemesini, akademisyenlerin ötekileştirilmemesini, çalışan/üreten akademisyenin desteklenmesini, kişiselleşmenin değil “kurumsallaşmanın önemsenmesini” istiyor ve bekliyoruz.
Amacımız; Sn. Cumhurbaşkanımıza, Sn. Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu Üyeleri’ne, Sn. Milli Eğitim Bakanımıza, Sn. YÖK Başkanımıza, Sn. Rektörlerimize, birinci elden görüşlerimizi aktarmak ve değerlendirilmesini beklemektir.
Saygılarımızla.
Çalıştay Konuşmacıları:
Dr. Öğr. Üy. Vahdet ÖZKOÇAK
Dr. Öğr. Üy. Göktan AY
Prof.Dr.Şafak URAL,
Doç.Dr. Michael KUYUCU,
Dr. Öğr. Üy. Muhammed BAMYACI,
Dr.Can CEYLAN
Doç.Dr. Süleyman DOĞAN
Doç.Dr.Özmen ÖZTÜRK
